Η πανδημία COVID-19 επέβαλε δραματικές αλλαγές στον χώρο των υπηρεσιών υγείας και συγχρόνως ανέδειξε τις διακρίσεις εις βάρος των ηλικιωμένων στις κοινωνικές δομές και στους θεσμούς πολλών χωρών. Οι ηλικιωμένοι και ειδικά εκείνοι που πάσχουν από άνοια, είναι εξαιρετικά ευάλωτοι κατά τη διάρκεια της πανδημίας, εμφανίζουν ιδιαίτερα υψηλό κίνδυνο για νόσηση και αυξημένη θνητότητα.
Τα άτομα με προβλήματα μνήμης και άνοια δυσκολεύονται να εφαρμόσουν μέτρα υγιεινής και προφύλαξης όπως η κοινωνική αποστασιοποίηση, η χρήση μάσκας, το συστηματικό πλύσιμο των χεριών, λόγω των νοητικών δυσκολιών που παρουσιάζουν.
Ο εγκλεισμός και η κοινωνική απομόνωση στο πλαίσιο της καραντίνας, ο περιορισμός κοινωνικών επαφών, δραστηριοτήτων και μετακίνησης έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των ηλικιωμένων, επιδεινώνει την ποιότητα ζωής τους και οδηγεί σε αύξηση νέων περιστατικών άνοιας (επίπτωση) στο γενικό πληθυσμό.
Η μειωμένη δυνατότητα επικοινωνίας με τους οικείους, η διατάραξη της καθημερινής ρουτίνας και η αδυναμία εξόδου προκαλούν εκνευρισμό, ευερεθιστότητα, σωματική δυσφορία στα άτομα με άνοια. Στα πιο προχωρημένα στάδια, η νοητική έκπτωση αυξάνεται και νευροψυχιατρικά συμπτώματα, όπως η άσκοπη κινητικότητα, το παραλήρημα και οι ψευδαισθήσεις, αναδύονται ή επιδεινώνονται. Οι οικογένειές τους καλούνται να πάρουν δύσκολες αποφάσεις σχετικά με τη φροντίδα, την υγειονομική περίθαλψη και την εισαγωγή των ατόμων με άνοια στο νοσοκομείο. Ιατρικά ραντεβού ακυρώνονται, Κέντρα Ημέρας κλείνουν, η πρόσβαση σε εξειδικευμένη φροντίδα για τα άτομα με άνοια περιορίζεται.
Μελέτη σε 504 οικογένειες ατόμων με άνοια στη χώρα μας, έδειξε ότι η πανδημία COVID-19 επιδείνωσε τη διανοητική κατάσταση και τη συμπεριφορά στο 78% των ασθενών με άνοια. Κατά την περίοδο της πανδημίας, οι φροντιστές των ατόμων με άνοια, σε ποσοστό 64%, βίωσαν αυξημένο σωματικό φορτίο και σε ποσοστό 79% αυξημένο ψυχολογικό φορτίο. Το 59% των φροντιστών δεν είχαν καμία πηγή βοήθειας, ενώ για τους υπόλοιπους, οι οργανώσεις Alzheimer ήταν η κύρια πηγή βοήθειας (International Journal of Geriatric Psychiatry).
Συνολικά, η συνεχιζόμενη πανδημία COVID-19 αύξησε δραματικά τις ανάγκες για βοήθεια των ατόμων με άνοια και των οικογενειών τους. Παραμένοντας πάντα στο πλευρό τους, η Εταιρεία Alzheimer Αθηνών δημιούργησε τη Γραμμή Βοήθειας για την άνοια 1102 και αύξησε σημαντικά τις υπηρεσίες που προσφέρει το πρόγραμμα «Φροντίδα στο Σπίτι», που αυτή τη στιγμή εξυπηρετεί 1050 οικογένειες σε όλη την Αττική.
Σεπτέμβριος 2020
